Gruzja, Zimbabwe i Ukraina są najszybciej rozwijającymi się eksporterami borówek na świecie

Według analityków portalu EastFruit w ciągu ostatnich 5 lat w gronie 20 największych krajów eksportujących borówkę na świecie zaszło wiele zmian. I choć większość uczestników rynku w naturalny sposób skupia się na pierwszej piątce, to największa dynamika występuje wśród krajów spoza pierwszej dziesiątki. 

Na samym dole rankingu 20 najlepszych, szczególną uwagę zwraca szybki wzrost eksportu borówek z Zimbabwe. Kraj, który jeszcze 5 lat temu prawie nie eksportował borówek, jest już na 13. miejscu w światowym rankingu eksporterów. W 2022 roku kraj ten był liderem pod względem wzrostu eksportu na świecie w pierwszej dwudziestcei nawet po podsumowaniu wyników roku 2023 tempo wzrostu eksportu borówek z Zimbabwe nie może nie imponować – średnio 48% rocznie na przestrzeni ostatnie 5 lat. Co roku kraj oferuje na eksport o 1,3 tys. ton borówek więcej niż rok wcześniej.

Jednak w 2023 r. Gruzja wyprzedziła Zimbabwe pod względem względnego tempa wzrostu borówki. Średnio w latach 2019-2023 Gruzja zwiększała eksport borówek o 55% rocznie! Jednocześnie bezwzględne tempo wzrostu gruzińskiego eksportu było skromniejsze, ale i tak nie mogło nie robić wrażenia, zwłaszcza biorąc pod uwagę wielkość kraju – 700 ton rocznie. Jednocześnie szczególnie imponujący był wzrost eksportu borówek z Gruzji w 2023 roku – od razu 2,5-krotny, czyli o 2 tysiące ton! Pozwoliło to Gruzji zadebiutować w pierwszej dwudziestce światowego eksportu borówek, wyprzedzając takie kraje jak Włochy, Nowa Zelandia, Australia i Chiny.

Trzecie miejsce w rankingu szybko rozwijających się, stosunkowo dużych eksporterów borówki zajęła Ukraina, zwiększając eksport o 21% rocznie, czyli o 530 ton rocznie. Jednocześnie dynamika eksportu świeżych borówek z Ukrainy w latach 2022 i 2023 gwałtownie przyspieszyła, pomimo inwazji rosyjskich agresorów. W 2022 roku Ukraina zwiększyła eksport tej jagody o 1,1 tys. ton, a w 2023 roku o 940 ton.

Nie można też nie zwrócić uwagi na debiut w pierwszej dwudziestce w 2023 roku w Chinach. Kraj ten bardzo szybko zwiększa powierzchnię uprawy borówek i stopniowo staje się eksporterem tej jagody.

Spośród pierwszej dwudziestki jedynie Chile, Argentyna i Nowa Zelandia odnotowały średni spadek wielkości eksportu w ciągu ostatnich 5 lat.

Wśród dziesięciu największych eksporterów świeżych borówek liderami pod względem dynamiki wzrostu były Serbia, Meksyk i Maroko.

Peru pozostaje światowym liderem w eksporcie borówek, znacznie wyprzedzając konkurencję. Pomimo gwałtownego spadku eksportu w 2023 roku Peru wyeksportowało 2,5 razy więcej borówek niż Chile, a średnia 5-letnia dynamika wzrostu nadal utrzymywała się na poziomie 14,5%, czyli 28,2 tys. ton rocznie. Analitycy EastFruit oszacowali udział Peru w międzynarodowym handlu netto świeżymi jagodami (bez reeksportu) w latach 2019-2023 na 30-32%.

Według Andrija Jarmaka, ekonomisty w dziale inwestycji Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) , potencjał rynku borówek jest daleki od wyczerpania. „Średnioroczne tempo wzrostu międzynarodowego handlu borówkami, pomimo ogromnych przeszkód związanych z coraz bardziej złożoną i kosztowną logistyką, a także deglobalizacją, w latach 2019-2023 wyniosło około 10%, czyli 60 tys. ton rocznie. Jednocześnie spożycie borówki rosło znacznie szybciej, zwłaszcza w krajach, w których produkcja rozwijała się w szybkim tempie, a ceny tej jagody gwałtownie spadały. Borówki są wygodne dla konsumentów, prawie każdy, kto ich spróbował, lubi je, są dobre dla zdrowia i, co ważne, stopniowo stają się coraz bardziej dostępne. A to z kolei pozwala na rozszerzenie przetwórstwa, co jest także w pewnym stopniu jednym ze sposobów promocji spożycia świeżych borówek, bo konsumenci widują je na opakowaniach jogurtów, soków, wyrobów cukierniczych, lodów. Dlatego spodziewam się, że w nadchodzących latach dynamika zarówno produkcji, jak i handlu międzynarodowego tej jagody utrzyma się na wysokim poziomie” – mówi Andriy Yarmak.

źródło: EastFruit