Winorośl – plonowanie i zdrowotność w warunkach Polski

03 październik 2010

Szacuje się, że w Polsce winorośl uprawiana jest obecnie na 300-400 ha. Dominują odmiany przeznaczone do wyrobu wina.

Wino gronowe może być produkowane w Polsce z odmian uznanych za winiarskie przynajmniej w jednym kraju Unii Europejskiej, a następnie wprowadzone do obrotu. Z innych odmian można wytwarzać wino i soki jedynie na własne potrzeby.
W ISK w Skierniewicach prowadzone są badania nad winoroślą w warunkach polowych i tunelu foliowym. Ich celem jest stworzenie bazy odmian przystosowanych do polskich warunków klimatycznych i ocena ich wartości użytkowej. Zgromadzono 234 genotypy, a bliższym obserwacjom poddano 25 odmian (23 mieszańce międzygatunkowe) oraz winorośl właściwą – V. vinifera (‘Chasselas Dore’, ‘Złota Chrupka’ oraz ‘Ortega’). Odmiany pochodziły z Węgier (‘Reform’, ‘Kristaly’, ‘Zala gyongye, ‘Medina’, ‘Bianca’, ‘Refren’), Ukrainy (‘Ilczewskij Rannyj’ ,’Gołubok’), Francji (‘Cascade’, ‘Aurore’, ‘Marechal Foch’, Leon Maillot’, ‘Baco Noir’, ‘Seyval’), Niemiec (‘Rondo’, ‘Ortega’, ‘’Regent’, ‘Sibera’), USA (‘Swenson Red’, ‘Delaware’, ‘Cayuga White’), Kanady (‘V 64035’, ‘V71141”), nieznanego pochodzenia (‘Chasselas Dore’). Oceniano termin zbioru, plenność, zawartość ekstraktu, podatność na uszkodzenia mrozowe i choroby grzybowe.
Wyniki badań
Odmiany dojrzewały od drugiej dekady sierpnia (‘Reform’) do pierwszej dekady października (‘V 71141’). Najwyższy plon w trakcie badań zebrano z mieszańca ‘V 64035’ oraz odmian ‘Seyval’ i ‘Cayuga White’, najniższe z: ‘Kristaly’, ‘Gołubok’, ‘Victoria gyongye’, ‘Medina’, ‘Baco Noir’. Owoce ‘Delaware’ zawierały najwięcej ekstraktu (21,5%), najmniej– ‘V 64035’(15,5%). Jagody o największej masie uzyskiwano z: ‘V 64035’ (509,8 g) oraz ‘Refren’ (364,5 g), ‘Swenson Red’ (355 g). Najmniejsze z :’Leon Millot’ (94 g) i ‘Marechal Foch’ (104,5 g). Największe grona charakteryzowały: ‘V 64035’ (267,8 g), ‘Refren’ (210 g), ‘Cayuga White’ (203,8 g), najmniejsze zaś: ‘Leon Millot’ (81,8 g), Marechal Foch’ (86 g) i ‘Delaware’ (90 g).
Mróz był czynnikiem najbardziej wpływającym na wielkość plonu i kondycję roślin (nie bez wpływu były również choroby grzybowe, ptaki oraz osy). Najbardziej tolerancyjne na niskie temperatury okazały się odmiany: ‘Seyval’ ,’Leon Millot’, ‘Refren, ‘Regent’, natomiast najbardziej podatna była ‘Chasselas Dore’, a największe uszkodzenia pąków odnotowano na odmianie ‘Ortega’.
Choroby grzybowe występujące w warunkach ograniczonej ochrony to przede wszystkim mączniaki, rzekomy i właściwy. Najodporniejsze okazały się odmiany: ‘Aurora’, ‘ Marechal Foch’, ‘Leon Millot’, ‘Seyval, ‘Baco Noir’, ‘Refren,’ Regent’, na najwrażliwsze: ‘Rondo’, ‘Sibera’, ‘Gołubok’ oraz ‘Chasellas Dore’, ‘Ortega’. Owoce odmian o dużych zwartych gronach narażone były na gnicie (‘Seyval’, ‘Cayuga White’) oraz z delikatną skórką (‘reform, ‘Aurora’), jeśli podczas zbioru panowała wilgotna pogoda.
Generalnie krzewy międzygatunkowych mieszańców są odporniejsze na niskie temperatury i choroby grzybowe.
Najwyżej pod względem zespołu cech (plon, jakość owoców) oceniono odmiany: ‘Seyval’, ‘Bianca’, ‘Sibera, ‘Marechal Foch, ‘Rondo, ‘Regent’. Mogą być wykorzystywane do komercyjnej produkcji wina.
Krzewy odmian ‘Aurora’, ‘Delaware’, ‘Cascade’ w naszych warunkach klimatycznych mogą być wykorzystywane do przetwarzania na wina i soki w warunkach domowych.
Źródło: wykład dra Jerzego Liska (XLVI Konferencja „Nauka praktyce”)