Kaolinit i chalcedonit w sadownictwie

13 październik 2010

Problemem podczas dużego nasłonecznienia są oparzenia słoneczne obniżające jakość owoców.

Zdarzają się one częściej w krajach o cieplejszym klimacie, ale prowadzone były badania nad wykorzystaniem zawiesin minerałów w celu ochrony przed promieniami słonecznymi. Z doniesień zagranicznych wiadomo było, że zapobiegają także ordzawieniom, ale opryskiwanie kaolinitem może powodować zmniejszenie masy owoców. Sprzeczne informacje dotyczyły wybarwienia i masy owoców – jedne źródła podawały, że opryskiwanie kaolinitem i chalcedonitem zwiększa te parametry, a inne że zmniejsza. Aby tę i inne kwestie rozstrzygnąć w polskich warunkach, zaspół naukowców z ISK podjął badania na trzech odmianach jabłoni: ‘Szampion’, ‘Elise’, ‘Gloster’ prowadzonych w formie wrzecionowej. Pierwsze opryskiwania 3-procentowym kaolinitem i chalcedonitem przeprowadzono w czasie kwitnienia drzew, a następne trzy co dwa tygodnie.

Wnioski
Jabłonie odmiany ‘Szampion’ opryskiwane chalcedonitem i kaolinitem silniej rosły niż drzewa kontrolne, natomiast ‘Elise’ i ‘Gloster’ wolniej. Niestety, drzewa owocowały słabiej niż nieopryskiwane, a średnia masa owocu była niższa. Owoce na ‘Szampionie’ z drzew opryskiwanych dwoma minerałami były lepiej wybarwione i zawierałay więcej cukrów oraz kwasów niż nietraktowane. ‘Elise’ opryskana minerałami mniej się ordzawiała. Wartość fotosyntezy wzrostała po opryskaniu u odmian ‘Elise’ i ‘Gloster’.

Krótka charakterystyka minerałów
Chalcedonit, wydobywany w Polsce w okolicach Inowłodza, jest skałą krzemionkową o mleczno-niebieskim, szarym niekiedy brunatnym zabarwieniu. Zawiera około 95% krzemionki oraz tlenki wapnia, magnezu, glinu, żelaza oraz manganu. Chalcedonity cechuje również znaczna powierzchnia właściwa oraz duża objętość makroporów. Krzemionka w chalcedonicie ma charakter reaktywny.
Kaolinit, Al4(OH)8(Si4O10), minerał ilasty, biały, żółtawy, czasem z odcieniem zielonym o tłustym, matowym lub perłowym połysku. Jest produktem wietrzenia glinokrzemianów, miedzy innymi skaleni w środowisku wilgotnym i w obecności CO2 (odczyn kwaśny). Kaolinit jest głównym składnikiem glin i iłów, występuje powszechnie w glebach we frakcji ilastej.

Źródło: XLVI Konferencja Sadownicza „Nauka praktyce”, prace badawcze prowadzone przez zespół: Zbigniew Buler, Waldemar Treder, Krzysztof Rutkowski i Krzysztof Klamkowski. http://www.mikrosil.com.pl/upload/SG_chalced_charakt_%20mater..pdf
http://karnet.up.wroc.pl/~weber/ilaste.htm