Wody w użytkowaniu rolniczym – projekt nowej ustawy
W nowej ustawie Prawo wodne, która jest obecnie procedowana w sejmie, pojawiają się zapisy, które warto przybliżyć sadownikom i rolnikom. Po wejściu w życie ustawy powstanie nowa instytucja Wody Polskie reprezentująca Skarb Państwa, powołana do zarządu wodami oraz gruntami pokrytymi wodami, jak również nieruchomościami gruntowymi położonymi w międzywalu, nieruchomościami pod wałami oraz samymi wałami przeciwpowodziowymi przyległymi do rzek.
Wody, według ustawy, użytkuje się dwojako - w sposób zwykły lub szczególny.
Artykuł 33. i 34. uściślają sposób użytkowania wód. Wynika z nich, że właścicielowi gruntu przysługuje prawo do korzystania z wód stanowiących jego własność oraz z wody podziemnej na użytek własnego gospodarstwa domowego oraz gospodarstwa rolnego (zwykłe użytkowanie).
Szczególnym korzystaniem z wód jest natomiast nawadnianie gruntów lub upraw wodą podziemną, a także pobór wody powierzchniowej lub podziemnej w ilości większej niż 5 m3 na dobę, korzystanie z niej na potrzeby działalności gospodarczej, rolnicze wykorzystanie ścieków lub wprowadzanie ich do wód lub do ziemi po oczyszczeniu, jeżeli ich łączna ilość jest większa niż 5 m3 na dobę.
Z artykułu 36. wynika, że korzystanie z wód powierzchniowych lub podziemnych wymaga zamontowania dwóch urządzeń pomiarowych - ilości pobranej wody i drugiego - ilości odprowadzonych ścieków.
Opłata za usługi wodne za pobór wód składa się z opłaty stałej oraz opłaty uzależnionej od ilości wody pobranej zgodnie z warunkami określonymi w zgodzie wodnoprawnej.
Opłaty roczne będą naliczane rolnikom na wykorzystanie wody do celów rolniczych, na potrzeby ludzi i zwierząt gospodarskich, w zakresie niebędącym zwykłym korzystaniem z wód, do celów rolniczych lub leśnych na potrzeby nawadniania gruntów i upraw, na potrzeby chowu i hodowli ryb i innych organizmów wodnych.
Górne jednostkowe stawki opłat stałych wyniosą najprawdopodobniej od 500-5000 zł/m3. Ich wysokość zależy od ilości, jakości i pochodzenia pobranej wody, jej przeznaczenia, średniego niskiego przepływu z wielolecia (SNQ) oraz udokumentowanych zasobów wód podziemnych.
Opłaty licznikowe za pobór wód wyniosą:
- do celów zbiorowego zaopatrzenia w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi – 1,64 zł za 1 m3 pobranej wody podziemnej, 0,82 zł za 1 m3 pobranej wody powierzchniowej,
- do celów przemysłu spożywczego dla wody służącej do produkcji wody i napojów konfekcjonowanych - 8,20 zł za 1 m3 pobranej wody podziemnej, 4,10 zł za 1 m3 pobranej wody powierzchniowej,
- do celów rolniczych na potrzeby zaopatrzenia w wodę ludzi i zwierząt gospodarskich, w zakresie niebędącym zwykłym korzystaniem z wód 1,64 zł za 1 m3 pobranej wody podziemnej, 0,82 zł za 1 m3 pobranej wody powierzchniowej,
- do celów rolniczych lub leśnych na potrzeby nawadniania gruntów i upraw w zakresie niebędącym zwykłym korzystaniem z wód, pobieranej za pomocą urządzeń technicznych – 1,64 zł 1 m3 pobranej wody podziemnej, 0,82 zł za 1 m3 pobranej wody powierzchniowej.
Przyjmując szacunkowo wydatek wody 30 m3/h/ha (za W. Trederem) podczas zraszania nadkoronowego przeciwprzymrozkowego, które - aby było skuteczne musi być wystarczająco obfite - koszt godziny działania systemu wyniesie 24,6 zł/ha sadu przy poborze wód powierzchniowych i 49,2 zł/ha - w przypadku wód podziemnych.
Przedsiębiorstwo Wody Polskie zajmować się będzie także planowaniem, zarządzaniem ryzykiem powodziowym, przeciwdziałaniem suszy w dorzeczach rzek.
Źródło: projekt ustawy Prawo wodne, Ministerstwo Środowiska.