Trendy w konsumpcji owoców
Konsumpcja jabłek w ostatnim 10-leciu dość wyraźnie się zmniejszała. Średnioroczne spożycie spadło w latach 2004–2014 o 33% do poziomu 14,04 kg/os. Przyczyną był wzrost popularności owoców importowanych (bananów, cytrusów). Spadek konsumpcji w ostatnich 4 latach jednak wyhamował, co potwierdzają dane GUS, a wg GfK PGD zakupy jabłek w latach 2011–2014 nawet rósł w tempie 2,1% rocznie. Badania ankietowe przeprowadzone na grupie 1000 respondentów dotyczące zmian w konsumpcji jabłek potwierdzają to zjawisko. 11% respondentów, którzy wykazywali na spożycie tych owoców, stwierdziło, że zwiększyło ich konsumpcję w ostatnich 3 latach, podczas gdy 6% wskazało na jej zmniejszenie.
Zmiany preferencji Polaków w zakresie konsumpcji żywności
W 2014 r. czynnikiem, który napędzał wzrost spożycia jabłek, była dosyć intensywna kampania promocyjna, związana z wprowadzeniem rosyjskiego embargo. Dodatkowym czynnikiem, który zachęcał do zakupów, były bardzo niskie ceny tych owoców. Według danych GUS cena detaliczna jabłek była o 11% niższa niż przed rokiem. W 2012 r., ze względu na wzrost cen owoców południowych (+7,2% r/r), ich konsumpcja wyhamowała. Przyczyną tego spadku, oprócz zmian w światowej podaży, było także osłabienie się złotego w stosunku do euro i dolara amerykańskiego. Na spadek konsumpcji negatywnie wpływało również spowolnienie gospodarcze. Od 2012 r. obserwowany jest natomiast wzrost konsumpcji wszystkich owoców importowanych. W najszybszym tempie wzrastał wolumen zakupów bananów i owoców południowych poza cytrusami. W przypadku tradycyjnych cytrusów (pomarańcz, cytryn) krajowy rynek może wykazywać relatywnie wysoki poziom nasycenia, a przestrzeń do zwiększania konsumpcji jest mniejsza niż w przypadku innych owoców, np. egzotycznych.
Spadek konsumpcji owoców i warzyw następował mimo wzrostu dochodów konsumentów. Badania GfK „Polska na widelcu” wskazują pozytywny wpływ dochodów na wielkość konsumpcji w gospodarstwach domowych. Czynnik ten zniwelowany był jednak poprzez inne, takie jak zmiany preferencji zakupowych i wzrost spożycia przetworów.
Z jednej strony – wzrost tempa życia sprzyja zakupom produktów wstępnie przetworzonych, z drugiej silny wpływ zdrowego odżywiania, ale też żywienie poza domem są czynnikami je ograniczającymi. Sektor HoReCa może być jednak segmentem napędzającym wzrost konsumpcji warzyw mrożonych w kraju. O wzroście globalnego spożycia mogą świadczyć zmiany produkcji i eksportu.
Rosnący odsetek osób spożywających posiłki poza domem przekłada się też na wzrost spożywania dań przygotowywanych w oparciu o produkty mrożone, w tym m.in. warzywa. Z danych GfK „Polska na widelcu” wynika, że w 2014 r. w grupie gospodarstw domowych
o dochodach powyżej 5 tys. zł odsetek spożywających posiłki poza domem wyniósł 16%, podczas gdy w gospodarstwach o dochodzie poniżej 2 tys. zł blisko dwukrotnie mniej.
Silnym wzrostem spożycia w ostatnich 4 latach charakteryzowało się spożycie mrożonych owoców. Wg danych GfK PGD wzrastało ono w średniorocznym tempie blisko 9%. Wciąż jednak jest to bardzo niski poziom per capita wskazujący na nieznaczną substytucję
względem spożycia owoców świeżych.
Źródło: BGŻ BNP Paribas