Priorytety polskiej prezydencji w Radzie AGRIFISH: uproszczenie WPR, wzmocnienie rolników i bezpieczeństwo żywnościowe
27 stycznia odbyło się pierwsze posiedzenie Rady ds. Rolnictwa i Rybołówstwa pod przewodnictwem polskiej prezydencji. Spotkanie prowadził minister rolnictwa i rozwoju wsi Czesław Siekierski. Polska prezydencja przedstawiła swój program prac na pierwsze półrocze pod hasłem „Bezpieczeństwo, Europo!” i omówiła swoje priorytety w Radzie AGRIFISH.
Uproszczenie wspólnej polityki rolnej
Rada przeprowadziła wymianę poglądów na temat możliwości uproszczenia niektórych elementów wspólnej polityki rolnej (WPR), ze szczególnym uwzględnieniem procedury rocznego rozliczania z realizacji celów oraz obowiązkowych działań na rzecz środowiska i klimatu (tzw. zielonej architektury).
– Polska prezydencja będzie pracować nad uproszczeniem wspólnej polityki rolnej. Należy dążyć do ułatwienia życia rolnikom i zmniejszenia obciążeń administracyjnych. Rozmawialiśmy również o uproszczeniu procedury rozliczeniowej w ramach WPR, a ministrowie wyraźnie tę inicjatywę poparli – minister rolnictwa i rozwoju wsi Czesław Siekierski.
Wiele państw członkowskich było zdania, że obciążenia finansowe i administracyjne związane z procedurą rozliczania z realizacji celów są nadmierne i niepotrzebne. Niektórzy wezwali Komisję do zmiany podstawowych aktów dotyczących WPR; inni apelowali o większą elastyczność we wdrażaniu zielonej architektury, np. poprzez ograniczenie wymogów do tego, co jest absolutnie niezbędne, przyznanie dalszych odstępstw lub lepsze nagradzanie rolników. Część ministrów podkreśliła potrzebę większej skuteczności i elastyczności przy zmianie planów strategicznych WPR.
Komisarz UE ds. rolnictwa i żywności Christophe Hansen powtórzył swoje zobowiązanie do zmniejszenia obciążeń administracyjnych, jakie spoczywają na rolnikach, i zapowiedział, że w ramach kolejnego pakietu uproszczeń w pierwszej połowie bieżącego roku zaproponuje zniesienie wymogu rocznego rozliczania z realizacji celów . Podkreślił, jak ważne jest utrzymanie ambicji w zakresie ochrony środowiska, i ostrzegł przed wprowadzaniem głębokich zmian w WPR w obecnym okresie programowania, ponieważ może to doprowadzić do niepewności wśród rolników.
Wzmocnienie pozycji rolników w łańcuchu dostaw żywności
Po prezentacji, którą przeprowadziła Komisja, ministrowie wymienili poglądy na temat dwóch niedawno opublikowanych propozycji aktów, które mają wzmocnić pozycję rolników w łańcuchu dostaw produktów rolno-spożywczych i odpowiedzieć na niektóre z najpilniejszych wyzwań, z jakimi mierzy się sektor rolny.
Planowane rozporządzenie o transgranicznym egzekwowaniu przepisów przeciwdziałających nieuczciwym praktykom handlowym ma dodatkowo wzmocnić egzekwowanie przepisów w relacjach między przedsiębiorstwami w łańcuchu dostaw produktów rolnych i spożywczych. Natomiast zaproponowane rozporządzenie dotyczące ukierunkowanych poprawek do rozporządzenia o wspólnej organizacji rynków rolnych wprowadza środki, które mają zwiększyć zaufanie między podmiotami, takie jak lepsze zasady sporządzania umów między rolnikami a kupującymi, obowiązkowe mechanizmy mediacji i wsparcie organizacji producentów i zrzeszeń takich organizacji.
Podczas dyskusji ministrowie wyrazili poparcie dla celów obu projektów i podkreślili potrzebę zwiększenia siły przetargowej rolników i lepszej współpracy transgranicznej w zakresie nieuczciwych praktyk handlowych. Wielu z nich położyło nacisk na środki korzystne dla młodych rolników. Niektóre państwa członkowskie sceptycznie odniosły się do zmian we wspólnej organizacji rynków rolnych, np. do wprowadzenia obowiązkowego mechanizmu mediacji, powszechnego stosowania umów pisemnych oraz do środków, które mają zachęcać rolników do przystępowania do organizacji producentów. Inni ministrowie przyjęli te inicjatywy z zadowoleniem.
Część ministrów wyraziła obawy co do potencjalnych obciążeń administracyjnych i finansowych. Pojawiły się również postulaty, by przeprowadzić ocenę skutków tych proponowanych regulacji, kontynuować prace na szczeblu technicznym oraz by poprawki odzwierciedliły niedawne zalecenia przedstawione przez grupę wysokiego szczebla ds. polityki w zakresie wina. Komisja przyjęła do wiadomości reakcje ministrów i podkreśliła znaczenie szybkiego przyjęcia tych rozporządzeń.
Kwestie rolne związane z handlem
Rada omówiła aktualną sytuację w handlu produktami rolno-spożywczymi, kładąc szczególny nacisk na:
-
wpływ handlu tymi produktami na rolników w UE
-
pozataryfowe bariery w handlu z państwami spoza UE.
Ministrowie podkreślili znaczenie handlu produktami rolno-spożywczymi dla unijnego sektora rolnego, zwłaszcza w świetle obecnych zawirowań geopolitycznych. W związku z tym omówili planowane utworzenie rezerwy w wysokości co najmniej 1 mld EUR, która będzie zabezpieczeniem na wypadek negatywnych skutków umowy z Mercosurem. Niektóre delegacje z zadowoleniem przyjęły niedawne zawarcie umowy między UE a Meksykiem.
Państwa członkowskie wezwały również do dalszej oceny łącznego wpływu handlu produktami rolno-spożywczymi na sektor rolny UE. Podkreślili potrzebę uczciwej konkurencji między rynkami UE i spoza UE. W tym kontekście wiele delegacji podkreśliło potrzebę zrównania norm produkcji w handlu z państwami trzecimi. Większość ministrów uznała, że główną pozataryfową barierą handlową są przepisy sanitarne i fitosanitarne.
Komisja zauważyła, że wśród państw członkowskich panuje powszechna zgoda co do potrzeby uczciwej konkurencji między producentami z UE i spoza UE, i przyjęła do wiadomości prośbę ministrów o dalszą analizę wpływu umów handlowych na unijnych rolników. Zwróciła również uwagę na potrzebę ustabilizowania warunków dla handlu produktami rolno-spożywczymi z Ukrainą.
Podczas tej wymiany poglądów poruszono również punkt dotyczący uczciwych praktyk w handlu międzynarodowym, który Luksemburg zgłosił w punkcie „Sprawy różne”.
Program prac polskiej prezydencji
Polska prezydencja przedstawiła program prac i swoje główne priorytety. Prezydencja skoncentruje się w szczególności na następujących głównych tematach: bezpieczeństwo żywnościowe, poprawa konkurencyjności rolnictwa i sektora rolno-spożywczego, zwiększenie odporności na kryzysy, stabilizacja dochodów rolników oraz wzmocnienie pozycji rolników w łańcuchu dostaw żywności.
Jabłko – symbol polskiej prezydencji
Pierwsze posiedzenie AGRIFISH pod przewodnictwem polskiego ministra rolnictwa i rozwoju wsi było także okazją do promocji jabłka – symbolu prezydencji.
– Jabłka są symbolem sukcesu polskiego sadownictwa. Są także symbolem sukcesów eksportowych polskiej branży rolno-spożywczej w ciągu 20 lat obecności Polski w Unii Europejskiej. Jabłka, którymi częstowaliśmy w Brukseli i które będą nam towarzyszyć podczas wszystkich spotkań organizowanych w ramach polskiej prezydencji, to jabłka grójeckie. Zostały one wpisane do unijnego rejestru jako Chronione Oznaczenie Geograficzne – to wyróżnik najwyższej jakości – podkreślił minister Czesław Siekierski.
Sprawy różne
W punkcie „Sprawy różne” poruszono następujące tematy:
- Zarządzanie rybołówstwem w zachodniej części Morza Śródziemnego: działania prawne i naukowe;
- Zmniejszenie obciążeń administracyjnych dla rolników i przetwórców ekologicznych;
- Wspólne pismo ministrów MED9 dotyczące potrzeby gotowości i reagowania na zwiększone zagrożenia związane ze zmianą klimatu w regionie Morza Śródziemnego;
- Uczciwe praktyki w handlu międzynarodowym z myślą o naszych rolnikach, w szczególności w odniesieniu do tolerowania przywozu pozostałości produktów ochrony roślin regulowanych w UE;
- Wystąpienie pryszczycy w Niemczech;
- Potrzeba skuteczniejszego zwalczania nieuczciwych praktyk handlowych i zapobiegania nadużywaniu pozycji dominującej przez niektóre podmioty w łańcuchu dostaw żywności.
Przejdź do komunikatu na stronie internetowej Rady UE
Przejdź do komunikatu na stronie internetowej polskiej prezydencji