CO z KRUS?
Donald Tusk zapowiadał w swoim expose reformę systemu ubezpieczenia społecznego rolników. Stanisław Kalemba, nowy minister rolnictwa i rozwoju wsi zaznaczył, że najpierw musi wejść w życie ustawa o podatku dochodowym w rolnictwie (planuje się na 1 stycznia 2014 r.), a dopiero potem można mówić o zmianie zasad ubezpieczenia rolników. Nie oznacza to, że zasady obowiązujące w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w ogóle się nie zmieniają. Od 2009 r. obciążono rolników w gospodarstwach większych niż 50 ha przeliczeniowych dodatkową, progresywnie wzrastającą składką na ubezpieczenie emerytalno-rentowe (choć nie ma to wpływu na wysokość przyszłych świadczeń). I tak np. gdy składka podstawowa wynosi 10% najniższej emerytury, to rolnik prowadzący gospodarstwo rolne powyżej 300 ha przeliczeniowych płaci już składkę w wysokości 58% najniższej emerytury. Jednak grupa rolników posiadających gospodarstwa pow. 50 ha to tylko ok. 1,4% ogółu ubezpieczonych w KRUS.
W tym samym roku ustalono, że osobom urodzonym po 31 grudnia 1948 r. wymagany staż ubezpieczeniowy rolniczy nie może być uzupełniany stażem ubezpieczeniowym w systemie powszechnym. Rolnicy „dwuzawodowi”, którzy nie posiadają 25-letniego stażu w KRUS otrzymają po osiągnięciu wieku emerytalnego tylko emeryturę z ZUS, zwiększoną o tzw. część rolną, czyli po 1% najniższej emerytury za każdy rok ubezpieczenia rolniczego.
Na skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego w 2012 r. weszła w życie ustawa o składkach na ubezpieczenie zdrowotne rolników, która wprowadza obowiązek opłacania z własnych środków progresywnie rosnących składek przez rolników prowadzących gospodarstwa rolne od 6 ha przeliczeniowych użytków rolnych. W ten sposób w br. dotacja budżetu państwa na ten cel zmniejszyła się o ok. 107 mln zł.
1 stycznia 2013 wejdzie w życie ustawa podwyższająca stopniowo powszechny wiek emerytalny, która obejmuje także rolników. Przy okazji zniesiono wcześniejszą emeryturę rolniczą za przekazanie gospodarstwa rolniczego. O to świadczenie będą mogli się ubiegać jedynie ci, którzy wszystkie warunki spełnią do 31 grudnia 2017 r. (wiek 55 lat dla kobiet i 60 dla mężczyzn, 30 lat stażu ubezpieczeniowego rolniczego i przekazanie gospodarstwa).
Obecnie trwają prace nad nowelizacją ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, gdzie przewiduje się finansowanie przez budżet państwa składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w okresie tzw. „urlopu wychowawczego”.