Jabłka najtańsze w Polsce – prof. Makosz
Na przełomie miesięcy wrzesień - październik 2016 roku w supermarketach 20 miast w 15 krajach ceny detaliczne dwóch odmian jabłek wysokiej jakości i najtańszego chleba wynosiły w euro/kg:
Tabela 1.
Kraje | Miasta | Gala | Golden Delicious | Chleb |
Szwajcaria | Zuerich | 3,4 | 3,0 | 4,0 |
USA | Chicago | 2,5 | 2,5 | 2,8 |
Niemcy
| Buxtehude, Frankfurt n. M., Dueselldorf | 2,5 | 2,0 | 3,0 |
Belgia | Bruksela | 2,1 | 2,0 | 2,5 |
Włochy | Bolzano | 2,0 | 1,9 | 4,0 |
Holandia | Rotterdam | 2,0 | 1,8 | 2,4 |
Francja | Nicea | 1,8 | 1,8 | 3,6 |
Anglia | Londyn | 1,6 | 1,6 | 2,1 |
Litwa | Wilno | 1,5 | 1,4 | 1,5 |
Chiny | Chingdow | 1,0 | 1,6 | 0,7 (ryż) |
Rosja | Moskwa | 1,4 | 1,0 | 0,5 |
Węgry | Budapeszt | 1,3 | 1,3 | 0,5 |
Białoruś | Brześć | 0,7 | 0,8 | 0,4 |
Ukraina | Kijów | 0,5 | 0,7 | 0,3 |
Polska | Warszawa, Kraków, Lublin, Sandomierz | 0,6 | 0,5 | 0,8 |
(1,0 euro = 4,2 zł)
Na uwagę zasługują duże różnice cenowe jabłek. Około 6-krotne między polskimi i szwajcarskim supermarketem. W porównaniu z innymi miastami, ceny jabłek najniższe były w czterech polskich miastach. Ceny te mogły być podobne w całym kraju. Tylko w pięciu krajach ceny detaliczne jabłek przewyższały ceny najtańszego chleba. W Polsce od co najmniej 10 lat jabłka deserowe dobrej jakości są tańsze od zwykłego chleba. Już w 2001 roku jabłka były tańsze niż w kilku krajach. Ceny detaliczne wyniosły w Polsce 0,37 USD/kg, w USA, Francji, Włoszech i Niemczech 1,5–2,0 USD/kg. Również w obrocie międzynarodowym najtańsze są krajowe jabłka. Ceny w za nasze eksportowane jabłka wynoszą 0,39 euro/kg, za włoskie 0,60 euro/kg, a za amerykańskie 0, 9 euro/kg. Podobne relacje cen naszych jabłek, w kraju i zagranicą, mogą być w najbliższych latach. Zastanawiam, się jak długo polski sadownik będzie w stanie produkować najtańsze jabłka na świecie.
Jednym z podstawowych powodów niskich cen jabłek w naszym kraju są niższe koszty produkcji, w tym siły roboczej. Jesienią 2016 roku wynagrodzenie netto (na rękę) za godzinę pracy przy zbiorze jabłek wyniosło w 12 krajach:
Tabela 2.
Kraje | Koszt pracy (euro/godzinę) | Ekwiwalent godzinowy płacy netto (w kg jabłek wysokiej jakości) |
USA | 11,0 | 4,5 |
Szwajcaria | 11,0 | 3,3 |
Włochy | 10,0 | 5,0 |
Francja | 9,0 | 5,0 |
Holandia | 9,0 | 4,5 |
Belgia | 7,7 | 4,0 |
Niemcy | 7,5 | 3,0 |
Polska | 2,3 | 4,6 |
Chiny | 2,0 | 1,5 |
Rosja | 2,0 | 1,5 |
Ukraina | 1,5 | 2,0 |
Białoruś | 1,2 | 1,7 |
Bardzo duże różnice w kosztach pracy, tj. 9 – krotne, były między USA, Szwajcarią a Białorusią. W naszym kraju istotnie niższe są koszty pracy w porównaniu z krajami Zachodniej Europy, w których produkcja jabłek odgrywa ważną rolę. Przy takich kosztach pracy, jesteśmy konkurencyjni na światowym rynku jabłek. Sytuacja jednak zmieni się, kiedy w Polsce koszty pracy netto przekroczą 5,0 euro/godz.
Za wynagrodzenie godziny pracy netto w tych 12 krajach można kupić od 1,5 do 5,0 kg jabłek dobrej jakości wartościowych odmian. W naszym kraju na relatywnie wysoki ekwiwalent płacy godzinowej, wyrażonej w kg jabłek wysokiej jakości, mają wpływ niskie ceny detaliczne jabłek.
Prof. dr hab. Eberhard Makosz
Towarzystwo Rozwoju Sadów Karłowych, Lublin