Wizja KE dla rolnictwa: Komisja wychodzi naprzeciw europejskim rolnikom

Komisja Europejska zamierza zaostrzyć stanowisko w sprawie handlu żywnością i wprowadzić bardziej rygorystyczne standardy dla produktów importowanych, jeśli chodzi o zawartość pestycydów i dobrostan zwierząt, wynika z roboczej wersji wizji KE dla rolnictwa.

Komisja chce wzmocnić wymagania wobec państw trzecich, które eksportują swoje produkty na unijny rynek, wskazano we wstępnej wersji dokumentu, do którego dotarł EURACTIV.com, a który ma zostać przedstawiony w przyszłą środę (19 lutego).

Według źródeł zaznajomionych ze sprawą handel jest jednym z trudniejszych aspektów nowej wizji KE i wywołuje on kontrowersje w wewnętrznych dyskusjach w Komisji. Unia musi bowiem utrzymać równowagę między rozwojem współpracy handlowej a dbałością, by importowane produkty nie odbiegały od unijnych standardów.

„Zgodnie z międzynarodowymi przepisami Unia Europejska będzie dążyć do tego, aby produkty importowane spełniały unijne standardy produkcji, zwłaszcza w zakresie zawartości (pozostałości – red.) pestycydów i dobrostanu zwierząt”, napisano w tekście dokumentu.

Komisja obiecuje ponadto przeciwdziałać importowi do UE pestycydów zakazanych w Unii oraz produkcji zakazanych substancji w krajach UE w celu ich eksportu do innych krajów.

Unijni komisarze ds. rolnictwa oraz zdrowia i dobrostanu zwierząt Christophe Hansen i Olivier Várhelyi, niedawno zasygnalizowali, że KE zaostrzy podejście do standardów produkcji importowanej żywności. Ministrowie rolnictwa UE w ubiegłym miesiącu zaapelowali do KE o skuteczniejsze zwalczanie importu produktów niespełniających unijnych norm.

Według dokumentu KE planuje też powołanie grupy zadaniowej do spraw wzmocnienia kontroli importowanej żywności, czego od dawna domaga się Parlament Europejski.

Jeśli chodzi o dobrostan zwierząt, Komisja zamierza przeprowadzić długo odkładany przegląd przepisów w celu zapewnienia, by importowane produkty spełniały normy dotyczące dobrostanu zwierząt gospodarskich. „Przegląd przepisów dotyczących dobrostanu zwierząt będzie okazją do zastosowania ich w sposób zgodny z WTO”, napisano w tekście.

Projekt wizji KE dla rolnictwa przewiduje również rozszerzenie obowiązkowego oznaczania kraju pochodzenia na większą liczbę produktów rolnych i rybnych.

Trudniejsze zakazywanie środków ochrony roślin

Aby zapewnić rolnikom więcej alternatyw dla chemicznych pestycydów, Komisja zapowiada, że jeszcze w tym roku przedstawi propozycję „przyspieszającą dostęp do biopestycydów” i wprowadzającą procedurę ich szybszej autoryzacji.

Trudniejsze może jednak okazać się zakazywanie środków ochrony roślin. Komisja zapowiada, że będzie „ostrożnie rozważać wszelkie dalsze zakazy stosowania pestycydów, jeśli alternatywy nie będą dostępne w rozsądnym czasie i po rozsądnych kosztach”. Wyjątkiem będą sytuacje, gdy zagrożone jest zdrowie ludzi lub kluczowe ekosystemy rolnicze.

W dokumencie uznano sektor hodowlany za „istotną część unijnego rolnictwa”, która utrzymuje wysokie standardy, ale nie zawsze jest „nagradzana” przez rynek. W związku z tym Komisja zamierza uruchomić „program działań na rzecz hodowli zwierząt”, aby opracować politykę uwzględniającą zarówno ślad klimatyczny sektora, jak i jego rolę w ochronie środowiska.

Dokument nie priorytetyzuje białek roślinnych kosztem zwierzęcych, co zawarto we wnioskach z ubiegłorocznego dialogu strategicznego na rzecz rolnictwa. Przewiduje jednak działania na rzecz „bardziej samowystarczalnego i zrównoważonego unijnego systemu produkcji białka”.

Przeciwdziałanie zmowom cenowym

W kontekście pozycji negocjacyjnej rolników w łańcuchu dostaw żywności dokument zapowiada brak tolerancji dla praktyk „w ramach których rolnicy są systematycznie zmuszani do sprzedaży poniżej kosztów produkcji”.

Komisja zapowiada rewizję dyrektywy o nieuczciwych praktykach handlowych (UTP), do czego dojdzie najwcześniej jesienią.

Nowe przepisy dotyczące zamówień publicznych będą miały natomiast na celu promowanie „lokalnych, sezonowych produktów” oraz żywności wytwarzanej zgodnie z wysokimi standardami środowiskowymi, np. ekologicznej.