Strategia „od pola do stołu” musi zrównoważyć systemy żywnościowe UE

Europosłowie z komisji środowiska (ENVI) oraz rolnictwa (AGRI) przyjęli w piątek sprawozdanie w sprawie strategii „od pola do stołu”. Zdaniem eurodeputowanych systemy żywnościowe UE muszą ograniczać ślad środowiskowy i klimatyczny, jednocześnie zapewniając bezpieczeństwo żywnościowe, zdrową dietę i godziwe dochody dla rolników.

W przyjętym sprawozdaniu europosłowie zwrócili uwagę, że przyjęta przez Komisję Europejską w maju 2020 r. strategia „od pola do stołu” jest kluczem do zaoferowania europejskim konsumentom uczciwej, przyjaznej dla zwierząt, zdrowej i przystępnej cenowo diety. Jak twierdzą, istnieje potrzeba zwiększenia zrównoważonego rozwoju na wszystkich etapach łańcucha żywnościowego, a każdy, od rolnika po konsumenta, ma do odegrania pewną rolę.

Strategia „Od pola do stołu” jest elementem Zielonego Ładu. Uwzględnia ona w kompleksowy sposób wyzwania związane ze zrównoważonymi systemami żywnościowymi i podkreśla znaczenie związków między zdrowiem ludzi, zdrowiem społeczeństwa i zdrowiem planety. Strategia zakłada bardzo ambitne cele, takie jak: redukcja zużycia pestycydów, antybiotyków i nawozów, zwiększenia udziału rolnictwa ekologicznego. Realizacja tych założeń wymagać będzie wielorakich dostosowań technologicznych, głównie o charakterze inwestycyjnym, wymagających szerokiego transferu nowej wiedzy, a przede wszystkim wysokich kosztów dostosowawczych.

Zdaniem włoskiego europosła sprawozdawcy Herberta Dorfmanna (PPE) rolnicy mogą odegrać znaczącą rolę w walce ze zmianami klimatycznymi, ale odpowiedzialność za bardziej zrównoważone rolnictwo musi być wspólnym wysiłkiem. W jego ocenie również konsumenci mają tu do odegrania kluczową rolę.

„Rolnicy w Europie już teraz wykonują świetną robotę, więc kiedy słusznie prosimy ich o dalsze ograniczanie stosowania pestycydów, nawozów i antybiotyków, musimy wspierać ich, aby zapewnić rentowność ekonomiczną, aby produkcja nie była tylko przenoszona poza UE. Zapewnienie dostępności żywności w rozsądnych cenach musi nadal być priorytetem” – podkreślił włoski eurodeputowany.

Pestycydy i ochrona zapylaczy

Europosłowie komisji środowiska i rolnictwa zwrócili uwagę, że mimo iż UE posiada jeden z najbardziej rygorystycznych systemów na świecie, to proces zatwierdzania pestycydów musi zostać ulepszony, a ich stosowanie lepiej monitorowane.

Ich zdaniem potrzebne są również wiążące cele redukcji stosowania pestycydów. Państwa członkowskie powinny realizować takie cele w przeglądach swoich planów strategicznych WPR . Z kolei Komisja powinna opracować plan ograniczenia nakładów na środki syntetyczne wykorzystywane w rolnictwie. Z kolei państwa członkowskie powinny prowadzić systematyczny monitoring bioróżnorodności na gruntach rolnych, w tym owadów zapylających. Posłowie do PE zażądali również ostatnio wiążących celów dotyczących różnorodności biologicznej.

Posłowie do PE ponowili apel Parlamentu do Komisji o zapewnienie, że rewizja Wytycznych dotyczących pszczół doprowadzi do ochrony pszczół na poziomie określonym w wytycznych EFSA w tym zakresie z 2013 r. (zgodnie z jej sprzeciwem z 23 października 2019 r.).

Emisje gazów cieplarnianych (GHG)

W sprawozdaniu posłowie do PE stwierdzili, że rolnictwo i leśnictwo odgrywają ważną rolę w przeciwdziałaniu zmianom klimatu. Dlatego też ich zdaniem muszą zostać zredukowane emisje gazów cieplarnianych, a naturalne pochłaniacze dwutlenku węgla ulepszone.

Europosłowie ocenili, że pakiet „Fit for 55 do 2030” musi regulować i wyznaczać ambitne cele dotyczące emisji z rolnictwa i związanego z tym użytkowania gruntów.

Chociaż posłowie do PE postrzegają agroleśnictwo jako narzędzie do zmniejszenia presji na lasy naturalne, to zwrócili uwagę na znaczenie solidnych i surowych kryteriów dla produkcji energii odnawialnej z biomasy wzywając Komisję do przedstawienia kryteriów opartych na nauce w ramach przeglądu dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii.

Dobrostan zwierząt

Zdaniem eurodeputowanych istnieje potrzeba wspólnych, opartych na nauce wskaźników dobrostanu zwierząt, aby zapewnić silniejszą harmonizację w UE. Zgodzili się również, że Komisja powinna ocenić obecne prawodawstwo UE w tym zakresie.

Jednocześnie europosłowie ponowili apel do Komisji o przedstawienie wniosku w sprawie stopniowego wycofywania klatek do hodowli zwierząt w UE, wskazując jako możliwą datę do 2027 r.

Rolnictwo organiczne

Posłowie zgodzili się, że rolnictwo ekologiczne będzie ważną częścią ścieżki UE w kierunku bardziej zrównoważonych systemów żywnościowych. Dlatego wyrazili poparcie dla ambicji zwiększenia do 2030 r. gruntów ekologicznych UE. Ich zdaniem rozwojowi i wzrostowi sektora ekologicznego musi towarzyszyć rozwój rynku i łańcucha dostaw .

Wsparcie dla rolników

W związku z tym, że rolnicy mają niższe dochody w porównaniu z innymi podmiotami łańcucha dostaw żywności oraz z resztą gospodarki europosłowie wezwali KE do zintensyfikowania wysiłków – w tym poprzez dostosowanie zasad konkurencji – w celu wzmocnienia pozycji rolników w łańcuchu dostaw żywności, tak aby mogli czerpać sprawiedliwy udział w zyskach z żywności produkowanej w sposób zrównoważony.

Według europosłów należy również zmodyfikować przepisy dotyczące zamówień publicznych, aby zachęcić do zrównoważonej produkcji żywności, w tym tradycyjnej i z oznaczeniami geograficznymi.

×

×