UE straci rynek zbytu dla 400 tys. ton świeżych owoców i warzyw

Redakcja E-sadownictwo 13 grudzień 2021

Jeśli białoruskie embargo na żywność z krajów, które wprowadziły sankcje wobec jej władz wejdzie w życie 1 stycznia 2022 r., Unia Europejska straci rynek zbytu dla 400 000 ton świeżych owoców i warzyw...

Białoruś jest dużym importerem owoców i warzyw z krajów UE. Według danych opublikowanych przez Eurostat w ubiegłym roku kraje z UE wyeksportowały na Białoruś ponad 400 000 ton świeżych owoców i warzyw. Dane za dziewięć pierwszych miesięcy 2021 roku wskazują, że w tym roku liczba ta będzie nieco wyższa. Jeszcze kilka lat temu było to ponad milion ton. Spadek nastąpił po wprowadzeniu przez Rosję embarga.

Wykres nr 1. Białoruś: Import i eksport świeżych owoców i warzy

Po tym, jak Rosja wprowadziła embargo w połowie 2014 r., import z Białorusi wzrósł. W 2015 roku osiągnął najwyższy poziom – 2 miliony ton. Później stopniowo spadał, w 2020 roku do 650 tys. ton W niektórych latach świeże owoce i warzywa sprowadzano z wszelkiego rodzaju, często również egzotycznych, krajów. Dostali nawet gruszki z Jemenu. To jest według białoruskich zwyczajów. Ten „handel” w dużej mierze dobiegł już końca.

Jak widać powyżej, krzywe importu i eksportu na Białorusi przebiegają równolegle. To jasno pokazuje znaczenie kraju jako ważnego celu tranzytowego. Eksport jabłek i gruszek koncentruje się prawie wyłącznie na rynek Rosyjski.

Według białoruskich celników połowa importowanych przez nią świeżych owoców i warzyw pochodziła z krajów UE. Podobnie było w 2019 roku. Dziś Polska jest głównym dostawcą tych produktów na Białoruś. Import z tego kraju wyniósł w ubiegłym roku 177 tys. ton. W tym 120 000 ton jabłek i 35 000 ton gruszek. Owoce stanowiły zatem 80% całości.

Wykres nr 2. Białoruś: Import świeżych owoców i warzyw

Według Eurostatu, Polska eksportowała na Białoruś 260 tys. ton świeżych owoców i warzyw. Liczba ta jest wyższa, ponieważ uwzględniają reeksport z innych krajów, głównie UE. Dane Eurostatu dotyczące eksportu jabłek z Polski na Białoruś odpowiadają wielkościom importu białoruskiego. Eurostat podaje, że prawie 90 000 ton gruszek trafiło na Białoruś z/przez Polskę. Należą do nich produkty belgijskie i holenderskie, które trafiają dalej na wschód przez Polskę.

Polska zajmuje się także reeksportem m.in. produktów hiszpańskich. Widać to w liczbach reeksportu produktów takich jak truskawki, brzoskwinie, persymony i cytrusy.

Poza Polską inne kraje UE wysyłają na Białoruś niewielkie ilości jabłek.

Jak wspomniano, Polska jest mniej dominująca jeśli chodzi o gruszki. Szacują, że w 2020 roku Białoruś importowała 32 000 ton gruszek belgijskich i 13 000 ton gruszek holenderskich. W przypadku importu z/przez Polskę białoruskie statystyki importowe na 2020 rok wynoszą prawie 35 tys. ton.

W 2020 roku Białoruś sprowadziła 650 000 ton owoców i warzyw. Jabłka stanowią z tego 130 000 ton, a gruszki 110 000 ton.