Rynek jabłek w USA
Podobnie jak to miało miejsce dla rynku europejskiego, również w zakresie rynku amerykańskiego brak jest oficjalnych danych na temat spożycia owoców, w tym jabłek w podziale na różne sposoby produkcji oraz sprzedaży jabłek, w omawianych krajach. Badania takie nie zostały dotychczas przeprowadzone, a są niezbędne z punktu widzenia poznania zarówno trendów konsumenckich, perspektyw rynkowych jak i zmian w nowoczesnym sadownictwie. Pozyskane w ten sposób dane pozwolą na dopasowanie i spotęgowania działań informacyjno-promocyjnych, zachęcających do spożycia świeżych jabłek, a producentom na dopasowanie swojej oferty do oczekiwań konsumenta.
Aby dokonać wyliczenia poziomu spożycia jabłek w Stanach Zjednoczonych Ameryki i Kanadzie należy najpierw dokonać analizy dostępnych danych statystycznych, dotyczących produkcji, eksportu oraz importu jabłek, tak aby móc określić poziom konsumpcji krajowej, a następnie poszerzyć je o niezbędne kalkulacje wynikające z wiedzy eksperckiej i rynkowej. Podobnie jak w przypadku rynków europejskich, dane te pozwolą stworzyć zarys bilansu zagospodarowania jabłek w poszczególnych krajach. Na tej podstawie można oszacować poziomy spożycia jabłek w Stanach Zjednoczonych Ameryki i Kanadzie, a następnie wyliczyć spożycie w podziale na kategorie: konwencjonalne, bez pozostałości środków ochrony roślin, ekologiczne czy odmiany klubowe.
Z przeprowadzonej analizy wynika, że poziom spożycia jabłek na jednego mieszkańca w USA i Kanadzie jest przeciętny i wynosi ok. 7,5 kg/os/rok w USA i ok. 9 kg /os/ rok w Kanadzie. Jednocześnie dla obu badanych krajów spożycie jabłek spadało w ostatnich 5 latach ok. 2,5% średniorocznie.
Jabłko z produkcji konwencjonalnej w badanych krajach dominuje w strukturze konsumpcji. Niemniej jednak odmiany klubowe jabłek coraz śmielej i dynamiczniej zwiększają swój udział. Udział odmian klubowych w spożyciu w USA jest na poziomie około 9,5% ogółu, a w Kanadzie na poziomie 5,3%. W oparciu o przeprowadzone wyliczenia udział produkcji jabłek bez pozostałości środków ochrony roślin w spożyciu przez obywateli USA jest na poziomie 5%, a w Kanadzie ten typ produkcji stanowi tylko około 2% całkowitego spożycia. Tego typu oznaczenia stosują tylko nieliczne sieci handlowe obecne na tamtejszym rynku, przez co w obu krajach poziom spożycia tej kategorii raczej nie rośnie. Natomiast dużo jabłek, które w relacjach biznesowych są sprzedawane z potwierdzeniem braku pozostałości są następnie oferowane i konsumowane jako jabłka konwencjonalne wysokiej jakości.
Z przeprowadzonej analizy wynika, że w USA czy Kanadzie, udział spożycia jabłek ekologicznych stopniowo rośnie i jest na poziomie 4- 5% całkowitej konsumpcji. Przez fakt, że następuje wzrost poziomu spożycia jabłek odmian klubowych i z produkcji ekologicznej, konsumpcja jabłek z produkcji konwencjonalnej stopniowo maleje.
Cena za jaką można sprzedać konsumentom jabłka z różnych systemów produkcji jest istotnym czynnikiem stymulującym poszukiwanie przez producentów z Ameryki Północnej nowych metod.
Jednocześnie analizując informacje rynkowe w ramach przeprowadzonych badań wspólną cechą obu krajów był fakt, że jabłka bez pozostałości środków ochrony roślin były skupowane średnio o ok. 5 % drożej niż konwencjonalne, zaś jabłka z uprawy ekologicznej o około 40-45% drożej od konwencjonalnych. Jednocześnie dla wszystkich przebadanych krajów najwyższe ceny obserwowane były w sprzedaży odmian jabłek klubowych o ugruntowanej i wypromowanej pozycji na rynku, których cena skupu potrafi być średnio nawet 2-3 razy wyższa od cen oferowanych za jabłka z produkcji konwencjonalnej.
Poniżej omówiono szczegółowe analizy dla każdego kraju osobno, wnioski oraz prognozy
Stany Zjednoczone, zaraz po Chinach, są drugim co do wielkości producentem jabłek na świecie. W tym kraju uprawia się jabłka na powierzchni około 322 tys. akrów (ok. 130 tys. ha) i każdego roku zbiera średnio 240 milionów buszli jabłek. Według raportu Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych, produkcja jabłek w USA w 2021 roku osiągnęła wielkość 11,1 miliarda funtów lub 265,4 miliona buszli (4,91 mln t. jabłek), co oznacza wzrost o 2,7% więcej niż w roku poprzednim i jednocześnie oznacza 1,3% spadek produkcji w porównaniu do średniej pięcioletniej. Według danych U.S. Apple Association i USDA (Departament Rolnictwa Stanów Zjednoczonych), 33% całkowitego wolumenu produkowanych jabłek w USA są to jabłka kierowane do przetwórstwa (musy, soki, cydr i inne przetworzone produkty jabłkowe, w tym jabłka wstępnie pokrojone), natomiast pozostałe 67% wolumenu jest kierowany na rynek świeży.
W Stanach Zjednoczonych występuje silna rejonizacja produkcji jabłek, dla przykładu Stan Waszyngton odpowiada za 66,4% całkowitej produkcji jabłek i 70,4% całkowitej wartości produkcji jabłek.
Brak jest danych statystycznych pozwalających dokładnie przeanalizować rozchody na tym rynku. Niemniej jednak szacuje się, że ok. 5 miliona ton jabłek (produkcja +import- eksport) jest do zagospodarowania w kraju.
Według danych Statista w sprzedaży Stanów Zjednoczonych w 2020 r. dominowała odmiana Honey Crisp z 27 % udziałem w rynku. Następna popularna odmiana w sprzedaży to Gala z 20,4% udziału w rynku. Na 3 miejscu jest odmiana jabłek Fuji z 11% udziału w rynku, następnie Granny Smith z 10% udziału w rynku. Odmiana Red Delicious ma prawie 7% udziału w rynku, a odmiana Pink Lady/ Cripps Pink prawie 5% udziału w rynku amerykańskim. W mniejszej skali sprzedawany jest Golden Delicious i Macintosh z trochę ponad 2% udziałem w rynku.
W Stanach Zjednoczonych eksportowane jest około jedno na trzy wyprodukowane jabłka. Co sezon eksportuje się około 808-900 tys. ton. USA są trzecim, po Chinach i Włoszech, największym eksporterem jabłek na świecie. Według danych COMTRADE w pandemicznym 2020 roku USA wyeksportowały ponad 808 tys. t jabłek i jednocześnie przywiozły do siebie 107,8 tys. t świeżych jabłek. Przy czym w ostatnich 5 latach import spadł o 12%, a eksport utrzymał się na tym samym poziomie.
Amerykański eksport świeżych jabłek stanowi 11,7% całego światowego eksportu w tej kategorii. Głównym rynkiem eksportowym dla amerykańskich jabłek jest Meksyk, do którego trafia 28% eksportu świeżych jabłek (252 tys. ton), następnie Kanada z 19 % udziałem w całym eksporcie (154,5 tys. ton), Wietnam z prawie 7,5% udziału w eksporcie (47 tys. ton) i Tajwan z 6,5% udziału (42 tys ton). Na 5 pozycji znajduje się eksport do Indii, obejmujący 4,4% amerykańskiego eksportu świeżych jabłek, co oznacza eksport na poziomie 41 tys. ton.
Stany Zjednoczone importują świeże jabłka, aby zrekompensować brak produkcji pod koniec sezonu lub przed jesiennymi zbiorami. Według danych U.S. Apple Association Importowane jabłka stanowią tylko 5% jabłek spożywanych w Stanach Zjednoczonych . Jabłka do USA w znacznej ilości są importowane z Chile 47,6% całego importu (53, 5 tys. ton) oraz z Nowej Zelandii 34,6% całego importu świeżych jabłek (27,9 tys. ton). Również pewne ilości świeżych jabłek 18,3 tys. ton, tj. ok 12% są importowane z Kanady, a około 4% z Argentyny. Z Chin do Stanów Zjednoczonych trafia 2,5 tys. t świeżych jabłek co stanowi 1,6% całego importu.
Analizując strukturę produkcji jabłek w USA należy stwierdzić, że brak jest aktualnych danych o strukturze produkcji jabłek w podziale na typ produkcji. Jabłka produkowane w ramach certyfikowanych systemów rolnictwa ekologicznego stanowią obecnie około 7% całkowitej powierzchni USA. Biorąc pod uwagę, że plony z upraw ekologicznych są zazwyczaj niższe od konwencjonalnych szacuje się, że około 5% całej produkcji jabłek w Stanach jest produkowana w i ekologii. Oznacza to, że metoda ekologiczną produkowane jest około 250 tys. ton jabłek w USA.
Mimo braku dostępnych danych statystycznych, szacuje się, że udział produkcji jabłek bez pozostałości jest na poziomie ok. 1,9% wolumenu produkowanych w USA jabłek, a więc około 96 tys. t. Jednocześnie należy zauważyć, że znaczne ilości tego typu jabłek są sprzedawane jako konwencjonalne. Niestety nie jest możliwe określenie wielkości rynku jabłek odmian klubowych, ponieważ brak jest dokładnych informacji na ten temat. W oparciu o doniesienia rynkowe szacuje się, że odmiany klubowe w USA stanowią obecnie około 9,5% krajowego rynku świeżych jabłek. Oznaczałoby to, że około 466 tys. ton jest produkowanych w tym kraju jako odmiany klubowe.
Bazując na przytoczonych wcześniej wyliczeniach własnych, podaży krajowej i oficjalnych danych statystycznych populacji kraju, uwzględniającej obywateli w wieku powyżej 1 roku życia (327,8 mln osób), deserowe spożycia jabłek w USA, jest na przeciętnym poziomie i trochę przekracza 7,5 kg na osobę w ciągu roku. Jeśli chodzi o konsumpcję świeżych jabłek w USA ostatnie 5 lat charakteryzowało się 3% średniorocznym trendem spadkowym. W ramach tego spożycia znaczną ilość stanowią jabłka z produkcji konwencjonalnej, których statystyczny Amerykanin spożywa ok. 6,3 kg/os/rok, czyli przyjmując, że jedno jabłko ma 160 g to ponad 39 sztuk na rok. Trudno jest jednoznacznie stwierdzić, ile jabłek jest sprzedawanych bez pozostałości środków ochrony roślin. Ameryka jest rynkiem, na którym dostępna jest stosunkowo wąska oferta jabłek bez pozostałości środków ochrony roślin mimo poszukiwania wysokiej jakości oraz silnej ekspansji proeksportowej. Jabłek w produkcji ekologicznej przeciętny Amerykanin spożywa 0,38 kg/ os/rok, co oznacza trochę ponad 2 jabłka. Jabłek z odmian klubowych spożywanych jest w Stanach Zjednoczonych około 0,72 kg/os/rok, co daje ponad 4 jabłka na osobę w ciągu roku. Jednocześnie bardzo dużo odmian klubowych, produkowanych w USA, jest eksportowanych, o czym wspominano już wcześniej.
Ceny oferowane za produkty szeroko rozumianej klasy Premium są istotnym czynnikiem stymulującym poszukiwanie przez amerykańskich producentów alternatyw dla produkcji konwencjonalnej. Niestety w oficjalnych źródłach statystycznych brak jest informacji o średnich cenach producenta dla jabłek w USA. Według ostatnich dostępnych danych FAO średnia cena jabłek produkcji konwencjonalnej z 2019 roku to było 0,72 USD/kg, czyli w przeliczeniu 0,64 EUR/kg. Według danych USDA w 2020 roku było to średnio około 0,58
USD/kg. Niestety brak jest danych o kształtowaniu się cen producenta za jabłka z produkcji ekologicznej, od-mian klubowych czy dla jabłek wyprodukowanych bez pozostałości środków ochrony roślin. Niemniej jednak analizując informacje rynkowe szacuje się, że jabłka bez pozostałości środków ochrony roślin są kupowane od producentów średnio o 5 % drożej niż konwencjonalne. Jabłka uprawiane ekologicznie w USA są sprzedawane przez producentów o około 40% drożej od konwencjonalnych. Najwyższe ceny obserwowane są w sprzedaży odmian jabłek klubowych o ugruntowanej i wypromowanej pozycji na rynku. Jabłka znanych odmian klubowych potrafią być średnio nawet 3 razy droższe od konwencjonalnych.
Reasumując, amerykański rynek jabłek, mimo obserwowanego długookresowego trendu spadku konsumpcji, dokonuje w ostatnich latach zmian struktury nasadzeń, skutkujących wzrostem powierzchni uprawy odmian klubowych i produkcji ekologicznej jabłek. Konsument spożywa znaczne ilości jabłek deserowych, jest to ok. 7,5 kg/os/rok, dzięki szerokim akcjom, promującym zdrowe nawyki żywieniowe oraz właściwości odżywcze jabłek. Niemniej jednak osoba zainteresowana kupnem jabłka oczekuje, że będzie mogła zakupić jabłko ładnie wyglądające i smaczne lub będzie miała pewność, że przy produkcji jabłek przestrzegano zasad prośrodowiskowych. Odpowiedzią na obecne potrzeby konsumenta jest zwiększenie w produkcji udziału jabłek o wyjątkowych walorach tj. posiadających certyfikat produkcji ekologicznej czy produkcja odmian klubowych. Większa dostępność tego typu asortymentu powinna skutkować wzrostem spożycia jabłek na rynku USA, a w tym w nadal znaczącym zakresie, z krajowej produkcji, gdyż będą bardziej odpowiadać potrzebom konsumenta i potrzebom zrównoważonego rynku.
Amerykańscy producenci dostrzegają, że wzrost spożycia jabłek leży w dywersyfikacji, więc podejmują działania, aby odpowiedzieć na te trendy konsumenckie. Jednocześnie, ponieważ trendy i oczekiwania konsumenckie w zakresie spożycia świeżych jabłek w krajach rozwiniętych są bardzo podobne, to amerykańskie jabłka, produkowane w zgodzie z nowymi trendami spożycia, będą nadal znajdować nabywców w handlu między-narodowym, szczególnie w krajach takich jak Kanada czy Wietnam, gdzie historycznie eksportowane były znaczne ilości amerykańskich jabłek.
Związek Sadowników RP
Komentarze