Zmiany w stosowaniu kaptanu: Co czeka sadowników w najbliższych latach?

W nadchodzących latach producenci owoców będą musieli zmierzyć się z poważnymi zmianami w stosowaniu kaptanu, jednego z popularnych środków ochrony roślin. Choć do 2025 roku nie są spodziewane żadne zmiany w jego dozwolonym użyciu, perspektywa na kolejne lata pozostaje niepewna. Decyzje na szczeblu europejskim zostały już podjęte, jednak konsekwencje dla poszczególnych krajów nadal nie są w pełni jasne.

Kaptan to fungicyd stosowany od lat w ochronie roślin, szczególnie w uprawach sadowniczych i na otwartej przestrzeni. W 2020 roku Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) opublikował naukową ocenę, z której wynikało, że stosowanie kaptanu w uprawach otwartych nie spełnia aktualnych kryteriów dopuszczenia. W odpowiedzi na te wyniki, organizacje branżowe, w tym holenderska NFO (Narodowa Organizacja Sadownicza), wspólnie z posiadaczami zezwoleń, rozpoczęły działania mające na celu utrzymanie kaptanu w rolnictwie.

Działania na rzecz utrzymania kaptanu w uprawach

W ciągu ostatnich czterech lat NFO i inne organizacje z Europy prowadziły intensywne działania, by umożliwić dalsze stosowanie kaptanu. Dzięki ich wysiłkom, Komisja Europejska nie przyjęła pierwotnej propozycji, która ograniczała stosowanie kaptanu wyłącznie do upraw w szklarniach. Zamiast tego, w lipcu 2023 roku zdecydowano, że kaptan będzie mógł być stosowany w uprawach sadowniczych na otwartym terenie przez kolejne piętnaście lat, jednak na bardzo restrykcyjnych warunkach.

Nowe zasady dotyczące stosowania kaptanu

Nowe przepisy przewidują szereg ograniczeń w stosowaniu kaptanu. Opryski nie będą mogły być wykonywane w okresie kwitnienia, a zalecane będą rygorystyczne środki ograniczające znoszenie oprysków. Dodatkowo, dawka stosowanego środka będzie musiała zostać zmniejszona co najmniej o połowę.

Decyzja ta oznacza, że mimo utrzymania możliwości stosowania kaptanu, jego użycie będzie znacznie bardziej kontrolowane i ograniczone. Oczekuje się, że Komisja Europejska wkrótce zorganizuje spotkanie z krajowymi organami regulacyjnymi, aby ograniczyć różnice w interpretacji decyzji między państwami członkowskimi. 

Co dalej?

Chociaż decyzje na szczeblu europejskim zostały podjęte, teraz przyszedł czas na działania poszczególnych krajów. W Holandii Ctgb ma podjąć decyzję o przyszłości kaptanu w ciągu jednego do dwóch lat. Istnieje ryzyko, że decyzja ta może prowadzić do zakazu stosowania kaptanu lub nałożenia bardzo rygorystycznych ograniczeń.

Holandia jest jednym z krajów, które miały dotychczas najszersze możliwości stosowania kaptanu, co sprawia, że zmiany te będą szczególnie odczuwalne. NFO, choć nadal walczy o utrzymanie kaptanu w rolnictwie, zdaje sobie sprawę, że zakaz lub poważne ograniczenia są nieuniknione w najbliższej przyszłości.

Naciski organizacji ekologicznych

Warto zauważyć, że kaptan znalazł się także w centrum uwagi organizacji ekologicznych. W sierpniu 2023 roku holenderska Sieć Akcji Pestycydów (PAN) złożyła wniosek do Ctgb (Komitet ds. Oceny Środków Ochrony Roślin) o całkowity zakaz stosowania kaptanu w uprawach na otwartym powietrzu. To pokazuje, że zmiany mogą nadejść szybciej niż oczekiwano, a presja ze strony ekologów będzie miała istotny wpływ na przyszłe decyzje.

źródło: NFO

×

×